Cho vay ngang hàng (P2P Lending) là một trong những hình thức đầu tư cho vay khá phổ biến trên thế giới. Đặc biệt ở Mỹ, Anh với những nền tảng nổi tiếng như LendingClub. Tại Việt Nam thì hình thức này mới bắt đầu phổ biến và thực hiện trong khoảng 2 năm trở lại đây.
Sau đây Lender.vn sẽ trình bày các quy định pháp luật liên quan đến cho vay ngang hàng cụ thể như sau:
– Luật dân sự 91/2015/QH13 ngày 24 tháng 11 năm 2015
– Bộ luật hình sự năm 2015 và Luật sửa đổi bộ luật hình sự năm 2017
– Cơ chế thử nghiệm Fintech.
Nội dung bài viết
2.1. Luật dân sự 91/2015/QH13 ngày 24 tháng 11 năm 2015.
Điều 468: Lãi suất cho vay.
Đứng trên góc độ của người cho vay thì bạn cần phải nắm rõ các quy định pháp luật cụ thể như sau:
Hợp đồng vay tài sản được quy định cụ thể tại Bộ luật dân sự nội dung chi tiết như sau:
Hợp đồng vay tài sản
+ Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Lãi suất
Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
- Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
- Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
- Trường hợp các bên có thoả thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ.
Trên đây là một số nội dung cơ bản về việc giao kết hợp đồng vay và quy định về mức lãi suất cho vay tối đa không được vượt quá 20%/năm.
Lưu ý:
Nếu nhà đầu tư cho vay trên 20%/năm thì khi có tranh chấp xảy ra thì mức lãi suất được ưu tiên áp dụng xử lý tối đa chỉ 20%/năm.
Trường hợp mức lãi suất cho vay từ 100% trở lên thì được gọi là cho vay nặng lãi. Chi tiết sẽ được làm rõ tại bộ luật dân sự 2015 và 2017.
2.2. Về cơ chế thử nghiệm Fintech.
Hiện nay, Dự thảo chưa có quy định số lượng tối đa doanh nghiệp được tham gia sandbox mà sẽ được xem xét dựa trên thực tiễn và do Thủ tướng quyết định. Ngân hàng Nhà nước tiếp nhận hồ sơ và phối hợp các bộ ngành để thẩm định, trình Chính phủ xem xét chấp thuận doanh nghiệp tham gia sandbox.
Dự thảo cũng ghi rõ, doanh nghiệp tham gia sandbox không đồng nghĩa được cấp phép hoạt động chính thức cho đến khi “tốt nghiệp” (hoặc đủ điều kiện cung ứng dịch vụ ra thị trường) với sự chấp thuận của Thủ tướng.
Theo đó, các doanh nghiệp sẽ được thử nghiệm trong vòng 1-2 năm. Sau đó, fintech sẽ được cấp chứng nhận hoàn thành thử nghiệm (tốt nghiệp) hoặc phải gia hạn thử nghiệm, thậm chí dừng thử nghiệm.
Xem chi tiết dự thảo cơ chế thử nghiệm Fintech.
2.3. Bộ luật hình sự năm 2015 và luật sửa đổi bộ luật hình sự năm 2017.
Điều 201: Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự.
a.Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
- Phạm tội mà thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”
Như vậy nếu nhà đầu tư cho vay với lãi suất từ 100%/năm trở lên thì bị phạm tội cho vay nặng lãi.